رشته مهندسی ایمنی به دلیل نیاز به رعایت استانداردهای ایمنی در کارخانه ها و مراکز تولیدی و در واقع در صنایع مختلف از اهمیت زیادی برخوردار است. با تهیه و ارائه استانداردها و دستورالعمل ها افراد موظف به رعایت آنها شده و نمی توانند براساس تشخیص و نظر خود اقدام کنند.
به عنوان مثال باید از صنایع نفت، گاز و پتروشیمی نام برد که رعایت استانداردهای مربوط به فعالیت های کاری این حوزه حیاتی و مهم است. نیاز به تعمیرات و نگهداری تجهیزات و ماشین آلات و استقرار سیستمها و روشهایی برای مقابله با آلاینده ها نیاز به استانداردها را بیشتر کرده است. بنابراین تعریف و تدوین رشته مهندسی ایمنی به عنوان راهی برای پاسخ به این نیازها در صنایع مختلف، در سیستم آموزش عالی کشور انجام شد.
مهندسان ایمنی به طراحی و توسعه روشها و سیستمهایی برای محافظت از افراد در برابر بیماریها، صدمات و می پردازند. آنها دانش مهندسی و ایمنی را با هم ترکیب می کنند تا اطمینان حاصل شود که مواد شیمیایی، ماشین آلات، برنامه های نرم افزاری، تجهیزات، ابزارهای کار و بسیاری از محصولات مختلف باعث صدمه به افراد یا خسارت به دارایی ها نمی شوند.
لازم است ذکر شود که رشته مهندسی ایمنی در سال 1370 در دانشکده صنعتی نفت و پتروشیمی شهید تندگویان آبادان برای اولین بار اقدام به پذیرش دانشجو کرد. ارائه شد. در حال حاضر برای این رشته دو گرایش اصلی کارشناسی مهندسی شیمی- بازرسی فنی و کارشناسی مهندسی شیمی- ایمنی و حفاظت تعریف شده است که در ادامه به معرفی هریک می پردازیم:
.jpg "رشته مهندسی ایمنی")
بررسی و بازرسی فنی تجهیزات و تاسیسات برقی و مکانیکی در صنایع نفت و گاز، پتروشیمی و پلیمر هدف این گرایش از رشته مهندسی ایمنی است. توانایی و مهارتهای فارغ التحصیلان این رشته شامل موارد زیر می شود:
آموزش نیروی متخصص در زمینه ایمنی و حفاظت از افراد، تجهیزات و محیطهای كاری در صنایع نفت و گاز، پتروشیمی و پلیمر از اهداف این گرایش از رشته مهندسی ایمنی است. افرادی که در این حوزه تحصیل می کنند باید توانایی های زیر را کسب کنند:
.jpg "رشته مهندسی ایمنی")
در جدول زیر دروس پایه، اصلی و اختیاری که میان دو گرایش رشته مهندسی ایمنی مشترک هستند ارائه شده است.
|
دروس پایه |
دروس اصلی |
دروس اختیاری |
|
ریاضی عمومی 1و2 ریاضی مهندسی معادلات دیفراسیل فیزیک 1و2 آزمایشگاه فیزیک 1و2 شیمی عمومی 1و2 آزمایشگاه شیمی عمومی شیمی آلی و آزمایشگاه شیمی تجزیه و آزمایشگاه برنامه نویسی کامپیوتر کارگاه ماشین ابزار و جوشکاری |
مبانی مهندسی برق 1و2 آزمایشگاه مبانی مهندسی برق بررسی سیستم های قدرت و حفاظت مقاومت مصالح نقشه کشی صنعتی استاتیک ترمودینامیک آشنایی با محاسبات ظروف و لوله های تحت فشار مکانیک سیالات و آزمایشگاه خواص مواد انتقال حرارت و آزمایشگاه کنترل فرآیندها موازنه انرژی و مواد عملیات واحد صنعتی و آزمایشگاه شیمی فیزیک انتقال جرم روش های اندازه گیری کمیت های مهندسی خوردگی در صنایع |
سینتیک و طراحی راکتور اقتصاد و طرح مهندسی تصفیه آب های صنعتی شیمی نفت مدیریت صنعتی 1 زبان تخصصی مدیریت خوردگی و استاندارد آنالیز متالورژی شکست مدیریت صنعتی 2
|
واحدهای تخصصی دو گرایش حفاظت فنی و بازرسی فنی رشته مهندسی ایمنی در دوره کارشناسی در جدول زیر ارائه شده است:
|
دروس تخصصی رشته مهندسی بازرسی فنی |
دروس تخصصی رشته مهندسی حفاظت فنی |
|
اصول حفاظت محیط زیست ایمنی در صنایع شناخت دستگاه ها و ماشین آلات صنعتی تکنولوژی فرآیندهای پتروشیمی الکتروشیمی و آزمایشگاه روش های پیشگیری از خوردگی متالورژی فیزیکی و آزمایشگاه متالورژی مکانیکی و آزمایشگاه متالورژی جوشکاری و عملیات حرارتی تست های غیرمخرب و آزمایشگاه آزمایشگاه خوردگی و حفاظت |
مدیریت صنعتی ایمنی در صنایع پتروشیمی شناخت دستگاه ها و ماشین آلات تکنولوژی فرآیندهای پتروشیمی 1 آمار اصول تصفیه آبها و فاضلاب های صنعتی و آزمایشگاه اندازه گیری و کنترل عوامل فیزیکی محیط کار اندازه گیری و کنترل عوامل شیمیایی محیط کار آلودگی هوا و کنترل آن میکروبیولورژی آب و فاضلاب و آزمایشگاه بیوشیمی سموم و مواد شیمیایی خطرناک قوانین کار و مقررات عمومی ایمنی اصول طراحی سیستم های ایمنی و آتش نشانی بیماری های حرفه ای و بهداشت صنعتی |
افرادی که در رشته مهندسی ایمنی تحصیل می کنند، بعد از اتمام تحصیلات می توانند در مشاغل زیر فعالیت کنند، در واقع موقعیت های زیر بیشترین ارتباط را با این رشته دارد:
علاوه براین، فارغ التحصیلان رشته مهندسی ایمنی می توانند در صنایع مختلف به عنوان کارگزار بیمه و یا مدیر آموزشی مشغول به کار شوند، به این شرط که اطلاعات لازم در مورد صنعتی که در آن کار می کنند را بدست آورند.
دانش آموختگان رشته مهندسی ایمنی معمولاً به حوزه های ساخت و ساز، روش های تفکر و سازماندهی کردن علاقه دارند. علاقه به ساخت و ساز نشان دهنده تمرکز بر کار با ابزار و ماشین آلات و ساخت یا تعمیر آنهاست. علاقه به تفکر نشان دهنده تمرکز بر تحقیق و افزایش درک قوانین طبیعی است. علاقه به حوزه سازماندهی نشان می دهد که فرد به کار با مجموعه های اطلاعاتی و فرآیندها برای مرتب سازی امور در سیستم های منظم علاقه دارد.
اگر مطمئنید که به ساخت و ساز، تفکر یا سازماندهی علاقه دارید که احتمالا با حرفه مهندس ایمنی همخوانی دارد، می توانید خود را برای رشته مهندسی ایمنی آماده کنید.
.jpg "رشته مهندسی ایمنی")
مهندسان ایمنی همچنین باید دارای ویژگی های خاص زیر باشند:
خلاقیت. از افراد در رشته مهندسی ایمنی خواسته می شود تا طرح هایی را ارائه دهند که مشکلات احتمالی و راه حل های آنها را نشان دهد. آنها باید خلاق باشند تا در طول هر پروژه با موقعیت های منحصر به فرد کار کنند.
مهارت های تفکر انتقادی. دانش آموختگان رشته مهندسی ایمنی باید خطرات و مشکلات احتمالی را قبل از ایجاد خسارات مادی یا تهدید سلامتی انسانها و محیط زیست شناسایی کنند. بنابراین، این مهندسین باید بتوانند انواع مختلف خطرات را در هر کجا که ممکن است در محل کار یا خانه بوجود آید، حس کنند.
مهارت های مشاهده ای. دانش آموختگان رشته مهندسی ایمنی باید نحوه اقدامات و عملیات را مشاهده کرده و بیاموزند تا بتوانند خطرات مربوط به افراد و انواع دارایی را شناسایی کنند. این نوع مشاهده و یادگیری مستلزم توانایی تفکر بر اساس فرایندهای کلی در یک سازمان است.
مهارت حل مسئله. در طراحی راه حلها برای کل عملیات سازمانی، دانش آموختگان رشته مهندسی ایمنی باید محدوده وسیعتری از فرایندهای یک سیستم را همزمان در نظر بگیرند. علاوه بر این، آنها باید به پیش بینی طیف وسیعی از واکنش های انسانی را نسبت به تغییراتی که توصیه می کنند، بپردازند.
مهارت های خواندن. دانش آموختگان رشته مهندسی ایمنی باید بتوانند قوانین و استانداردها را تفسیر کرده و اهداف مقررات را درک کرده تا بتوانند طرح های مناسب برای محیط های کاری خاص را پیشنهاد دهند.
دانش آموختگان رشته مهندسی ایمنی معمولاً موارد زیر را انجام می دهند:
دانش آموختگان رشته مهندسی ایمنی همچنین به بررسی حوادث و صدمات صنعتی و تعیین علل آنها و تعیین اینکه آیا این حوادث قابل اجتناب است یا خیر، می پردازند. آنها با کارفرمایان و کارکنان مصاحبه می کنند تا از محیط های کاری و حوادثی که منجر به تصادف یا جراحت می شود مطلع شوند. آنها همچنین اصلاحاتی را که برای رفع نقض های انجام شده در بازرسی های بهداشتی انجام شده است، ارزیابی می کنند.
.jpg "رشته مهندسی ایمنی")
تیم مهرگان ورک همواره برای جمع آوری و ارائه اطلاعات دقیق و جامع در تمامی حوزه ها از جمله رشته های تحصیلی تلاش می کند و امیدوار است این مطالب منجر به افزایش آگاهی و بهبود فرایند تصمیم گیری شما عزیزان شود.