عدهای رشته مهندسی نساجی را تنها محدود به پوشاک و انواع پارچه میدانند، این درحالی است که صنعت نساجی در حوزههای مختلف حتی صنایع هواپیماسازی، جادهها در ساخت آسفالت، در تولید تایر خودروها و همچنین در پزشکی برای ساخت قلب و شریانهای مصنوعی کاربرد دارد. بنابراین این صنعت بسیار گسترده است و نیاز به متخصصین و مدیران توانمند با تکیه بر دانش بروز دارد. هرچند در ایران به دلیل رکود اقتصادی این صنعت با مشکلاتی همراه شده است.
در بین رشتههای مهندسی، رشته مهندسی نساجی طرفداران بسیار کمی دارد، این درحالی است که از آینده نگرترین رشتهها است. در بیشتر کشورها نساجی صنعتی بسیاری اقتصادی و سودآور است، زیرا واردات و صادرات محصولات نساجی باعث غنیتر شدن صنعت نساجی آن کشور میشود.
فارغالتحصیلان رشته مهندسی نساجی باید از تخصصها و تواناییهایی برخوردار باشند که در ادامه به مواردی اشاره شده است:
گرایشهای رشته مهندسی نساجی در مقطع کارشناسی شامل موارد زیر میشود:
این گرایش از رشته مهندسی نساجی بر آشنایی دانشجویان با تجهیزات و ماشینآلات صنعت نساجی و روشهای تبدیل الیاف به نخ، نخ به منسوجاتی مانند پوشاک و فرش و روشهای منسوجات دیگر در حوزههای فنی، صنعتی و مخابراتی تمرکز دارد.
دروس تخصصی |
کارگاه جوشکاری اصول ساختمانی مواد پلیمری استاتیک نقشه کشی صنعتی ترمودینامیک عمومی کارگاه ماشین ابزار علوم الیاف مقاومت مصالح دینامیک عمومی کارگاه ریخته گری فیزیک الیاف بافندگی حلقوی ریسندگی طراحی ماشین مبانی مهندسی برق کفپوش های ماشینی مقدمات بافندگی ریسندگی نخهای یکسره تکنیک بافت پارچه ریسندگی الیاف بلند کارگاه ریسندگی الیاف بلند ریسندگی مدرن کنترل کیفیت آماری تجزیه فنی بافت پارچه طرح و محاسبه کارخانه رنگرزی چاپ و تکمیل |
این گرایش از رشته مهندسی نساجی به مطالعه و تحلیل روشهای تولید الیاف طبیعی و مصنوعی، ویژگیهای الیاف مختلف، ویژگیهای مواد رنگزا و انجام مطالعات در مورد این مواد و همچنین روشهای تولید الیاف جدید در صنعت نساجی اختصاص دارد.
دروس تخصصی |
نقشه کشی صنعتی ترمودینامیک کاربردی استاتیک و مقاومت مصالح شیمی پلیمر کارگاه جوشکاری شیمی تجزیه علوم الیاف مبانی مهندسی برق کارگاه ماشین ابزار اصول مهندسی شیمی مکانیک سیالات آزمایشگاه شناسائی الیاف و مواد نساجی کاربرد ریاضیات در مهندسی شیمی تکمیل کالای نساجی ساختمان فیزیکی الیاف رنگرزی الیاف طبیعی منسوجات بی بافت اصول شیمی رنگ و مواد واسطه رنگرزی الیاف مصنوعی شیمی الیاف طبیعی فیزیک الیاف مبانی برق و الکترونیک اصول تکنولوژی رنگ تکنیک های رنگرزی چاپ و تکمیل تکسچرایزینگ تکنولوژی تولید الیاف آزمایشگاه کنترل کیفیت کالای تکمیل شده. |
این گرایش از رشته مهندسی نساجی بر طراحی و راهاندازی خطوط تولید پوشاک و زمانسنجی فعالیتهای تولیدی در کارخانههای تولید پوشاک تمرکز دارد. از آنجا که تعداد متخصصین این حوزه بسیار کم و صنعت پوشاک بسیار بزرگ و وسیع است، نیاز به متخصصانی که بتوانند در کمترین زمان ممکن بیشترین تولید و بالاترین سود را به ارمغان بیاورند احساس میشود. در جدول زیر واحدهای درسی این گرایش آورده شده است:
دروس تخصصی |
شیمی آلی نقشه کشی صنعتی ریاضیات مهندسی انواع پارچه مبانی مهندسی برق فیزیک الیاف تکنولوژی نساجی تکنیک و تجزیه فنی بافت مکاترونیک تکمیل کالای نساجی فرآیندهای رنگرزی و چاپ کنترل کیفیت آماری کنترل کیفیت پوشاک کاربرد کامپیوتر در پوشاک اصول حسابداری و هزینهیابی کنترل رنگ در پوشاک صنعت پوشاک در جهان مکانیک ساختمانی نخ و پارچه اصول طراحی پوشاک کارگاه اصول طراحی پوشاک اصول برش و دوخت مدیریت تولید پوشاک طرح و محاسبه کارخانه پوشاک تکنولوژی دوزندگی ایجاد مشاغل کوچک دینامیک پارچه - ماشین منسوجات بی بافت تاریخ لباس در ایران قوانین کار و روابط صنعتی |
رشته مهندسی نساجی در مقطع کارشناسی ارشد شامل گرایشهای زیر است:
در گرایش تکنولوژی نساجی کارشناسی ارشد رشته مهندسی نساجی بر روشهای تبدیل و تولید منسوجات تمرکز است. در واقع بیشتر فعالیتهای فیزیکی و مکانیکی ماشینآلات در تبدیل الیاف به نخ و نخ به انواع پارچه مطرح میشود. میپردازد . در این گرایش دانشجویان با شیوههای تولید منسوجات مختلف، طراحی و تولید ماشینآلات نساجی و روشهای ریسندگی و بافندگی آشنا میشوند.
گرایش ریسندگی |
گرایش بافندگی |
||
دروس تخصصی اجباری |
دروس تخصصی اختیاری |
دروس تخصصی اجباری |
دروس تخصصی اختیاری |
آمار و روشهای تحقیق فیزیک الیاف پیشرفته ریاضیات عالی تجزیه و تحلیل دادهها در نساجی مکانیک ساختمان نخ دینامیک نخ |
طراحی مکانیزمها تئوری ساختمان نخ فیزیک منسوجات دینامیک بافندگی سیستمهای اندازهگیری سیستممهای کنترل
|
آمار و روشهای تحقیق فیزیک الیاف پیشرفته ریاضیات عالی تجزیه و تحلیل دادهها در نساجی تئوری ساختمان پارچه دینامیک بافندگی |
مکانیک ساختمان نخ دینامیک نخ طراحی مکانیزمها فیزیک منسوجات سیستمهای اندازهگیری سیستمهای کنترل |
گرایش از رشته مهندسی نساجی به مطالعه و تجزیه و تحلیل چگونگی بکارگیری مواد شیمیایی در صنایع نساجی، شیوههای تولید الیاف، ویژگیهای الیاف و خصوصیات مواد رنگزا میپردازد. در واقع این گرایش به فرایندهای شیمیایی در صنعت نساجی تمرکز دارد. استفاده از مواد شیمیایی در تولید و تبدیل الیاف مصنوعی، از بین بردن مواد زائد الیاف طبیعی و فرایندهای رنگرزی در این حوزه قرار میگیرد. دو گرایش الیاف پلیمری و شیمی نساجی و رنگرزی خود زیرمجموعه این رشته هستند.
گرایش الیاف پلیمری |
گرایش شیمی نساجی و رنگرزی |
||
دروس تخصصی اجباری |
دروس تخصصی اختیاری |
دروس تخصصی اجباری |
دروس تخصصی اختیاری |
آمار و روشهای تحقیق فیزیک الیاف پیشرفته ریاضیات عالی تجزیه و تحلیل دادهها در نساجی تکنولوژی تولید الیاف پیشرفته |
مکانیک و دینامیک تبدیل نخهای فیلامنتی رئولوژی پیشرفته پلیمرها روشهای پیشرفته میکروسکوپی در نساجی آزمایشگاه روشهای پیشرفته میکروسکوپی در نساجی مواد مرکب با الیاف تولید و خواص الیاف غیرمعمول شیمیفیزیک پیشرفته جذب رنگ
|
آمار و روشهای تحقیق فیزیک الیاف پیشرفته ریاضیات عالی تجزیه و تحلیل دادهها در نساجی کالیمتری پیشرفته |
شیمی کئوردیناسیون اسپکتروسکوپی پیشرفته پدیدههای سطحی
|
گرایش ارشد رشته مهندسی نساجی در واقع ترکیبی از مدیریت صنایع و مهندسی نساجی است. بنابراین دانشجویان این رشته باید هم دروس مهندس و هم دروس مدیریتی را بگذرانند. در کارخانههای تولیدی منسوجات وجود مدیرانی لایق و توانا و آشنا با صنعت نساجی ضروری است. در جدول زیر واحدهای درسی این گرایش آورده شده است:
دروس ریاضیات مهندسی نساجی |
دروس تخصصی الزامی |
دروس تخصصی اختیاری |
روشهای عددی در جبر خطی طراحی آزمایش و روشهای آماری تحقیق تجزیه و تحلیل روابط آماری چند متغیره و تجزیه رگرسیون برنامهریزی ریاضی ریاضیات پیشرفته
|
یک درس از دروس ریاضی فیزیک نساجی تحقیق در عملیات مدیریت مواد در صنایع نساجی و پوشاک |
مدیریت و کیفیت بهرهوری اقتصاد برای مدیران 1و2 بازاریابی تجزیه و تحلیل تصمیمگیری حسابداری و مدیریت مالی برنامه ریزی استراتژیک برای مدیران مدیریت عملیات سازماندهی و رهبری مدیریت انتقال تکنولوژی مدیریت کیفی جامع مدیریت تولید 1و2 منبع یابی جهانی در صنعت نساجی و پوشاک اصول و مبانی لجستیک و زنجیره تامین روشهای کمی تصمیم گیری فناوریهای نوین رنگرزی و تکمیل مباحث ویژه 1و2 یک درس از دورههای دیگر کارشناسی ارشد |
هدف این گرایش از رشته مهندسی نساجی راهاندازی صنايع جدید و توسعه و بهبود صنايع موجود با استفاده از فناوری نانو و انجام پژوهشهای کاربردی در این زمینه است. از اهداف دیگر این گرایش میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
در جدول زیر واحدهای درسی این گرایش آورده شده است:
دروس تخصصی الزامی |
دروس تخصصی اختیاری |
یک درس از دروس ریاضی فناوری و تولید ساختارهای نانو لیفی فیزیک کوانتوم |
شناسایی و تجزیه و تحلیل ساختارها بوسیله اشعه ایکس فیزیک و مکانیک ساختارهای نانو لیفی ساختارهای پیشرفته نانو لیفی روشهای نوین بهینهسازی و مدلسازی نانو ذرات در فرایندهای تکمیلی میکروسکوپی پیشرفته و آز طیف سنجی مولکولی پیشرفته روشهای پیشرفته مطالعات ساختار الیاف روشهای پیشرفته تکمیل نانو تجزیه و تحلیل حرارتی مواد نانو کامپوزیتها تجزیه و تحلیل دادهها در نساجی مباحث ویژه 1و2 فیزیک و مکانیک پیشرفته ساختارهای نانولیفی یک درس از دورههای دیگر کارشناسی ارشد |
بزرگترین صنایع ایران، صنعت نفت در درجه اول و بعد از آن صنعت نساجی است. بنابراین همیشه نیاز به فارغالتحصیلان و متخصصین در رشته مهندسی نساجی به منظور مدیریت و برنامهریزیهای فنی و اجرایی وجود دارد. البته دانشگاههایی که این رشته را ارائه میدهند بسیار محدودند و در نتیجه بازار کار خوب و امیدوارکنندهای بویژه در شهرستانها به دلیل واقع شدن بیشتر کارخانهها دارد.
مهندس نساجی در واحدهای تولیدی نساجی میتواند حضور فعال و مهمی داشته باشد، مانند:
درآمد فارغالتحصیلان رشته مهندسی نساجی شاغل در سازمانهای دولتی، براساس قانون مدیریت خدمات تعیین میشود. سوابق کاری، سطح دانش، مهارتها، تواناییها و تخصص و همچنین نوع قرارداد و نوع کار معیار تعیین درآمد در بخش خصوصی است. باید گفت میزان نوآوری و کارآفرینی است که موفقیت رشته مهندسی نساجی را رقم میزند و میتواند درآمدهای بالایی را برای فرد به همراه داشته باشد.
همانطور که در سایت ویکی پدیا آمده است، کشور سوئد موقعیتهای مطلوبی را برای فارغالتحصیلان رشته مهندسی نساجی فراهم کرده است و آنها بین ۱۵ تا ۴۵ هزار کرون درآمد خواهند داشت. در کانادا، انگستان، آلمان و استرالیا افرادی که به تازگی در این حوزه مشغول به فعالیت میشوند، از میانگین درآمد حدود ۳۵.۰۰۰ یورو الی ۴۵.۰۰۰ یورو برخوردار میشوند. این مبلغ برای افراد متخصص با سابقه کاری زیاد بین ۵۵.۰۰۰ یورو الی ۱۰۰.۰۰۰ یورو است که باز هم با توجه به نظر کارفرما میتواند متفاوت باشد.
مهاجرت فارغالتحصیلان رشته مهندسی نساجی به کانادا و یا کشورهای اروپایی میتواند مزایای زیادی را به همراه داشته باشد؛ مواردی مانند امکان استفاده از تحصیلات رایگان حتی برای تمام اعضای خانواده، آرامش، امنیت خاطر، بهرهمندی از امکانات پزشکی، فراهم بودن شرایط پیشرفت کاری و تحصیلی.
هرساله رشته مهندسی نساجی و گرایشهای آن در دورههای کارشناسی و تحصیلات تکمیلی دانشجو میپذیرد. بنابراین داوطلبان ممکن است با سوالهای مواجه شوند که میتوانند با مراجعه به سایت مهرگان ورک به مطالعه اطلاعات بروز شده در مورد این رشته و رشتههای دیگر بپردازند.
ضرورت و اهمیت آشنایی داوطلبان کنکور با رشته های دانشگاهی انگیزهای برای تیم مهرگان ورک شده تا جدیدترین و دقیقترین اطلاعات مربوط به رشتههای مختلف را برای داوطلبان آزمونهای ورودی به دانشگاهها را فراهم نماید.