مریم میرزاخانی متولد ۲۲ اردیبهشت ماه ۱۳۵۶ در تهران بود. پدر مریم، احمد میرزا خانی در روستای فشندک طالقان استان البرز متولد شد. وی مهندس برق و رئیس هیئت مدیره مجتمع آموزشی نیکوکاری رعد بوده است.
مریم میرزاخانی پس از شرکت در آزمون ورودی مدارس سمپاد موفق شد، در دبیرستان فرزانگان تهران تحصیل کند.
در سال های ۱۳۷۳و۱۳۷۴ (سال های سوم و چهارم دبیرستان) وی توانست مدال طلای المپیاد ریاضی کشوری و در سال ۱۹۹۴ مدال جهانی المپیاد جهانی هنگ کنگ را کسب کند و در سال بعد با نمره کامل در المپیاد جهانی ریاضی کانادا رتبه اول طلای جهانی را بدست آورد.
او جز اولین دخترانی است که توانست به تیم المپیاد ریاضی ایران راه پیدا کند. بعلاوه، اولین دختر ایرانی است که موفق به گرفتن طلا در دو سال متوالی شد و اولین دانش آموزی که در آزمون المپیاد ریاضی توانست، نمره کامل را بگیرد.
میرزاخانی دوره کارشناسی خود را در دانشگاه صنعتی شریف تهران گذراند و در همان دوران موفق به اثبات قضیه شر شد، که در ماه نامه انجمن ریاضی آمریکا چاپ شد. او دوران تحصیل دکترای خود را در دانشگاه هاروارد آمریکا گذراند و بر سر کلاس کورتیس مک مولن یکی از برندگان جایزه فیلدز حاضر شد. او از مریم میرزاخانی این گونه یاد می کند که بر سر کلاس هایش سوالهای زیادی می پرسید و آنها را با عجله به فارسی یادداشت می کرد.
بعد از اخذ مدرک دکترا وی در دانشگاه پرینستون به عنوان استادیار به تدریس مشغول شد. او در سال ۲۰۰۸ توانست به درجه استاد تمامی ارتقا پیدا کند و سپس در ۳۱سالگی به عنوان استاد تمام در دانشگاه استنفورد شروع به تدریس کرد.
نام او در نشریه پاپیولار ساینس آمریکا به عنوان یکی از ۱۰ذهن جوان شناخته شد.
او در نشریه پاپیولار ساینس آمریکا در چهارمین نشست ۱۰ استعداد درخشان به همراه ۹ محقق برجسته دیگر مورد تقدیر قرار گرفت. این محققان در زمینه های مختلف مانند ریاضیات، گرافیک رایانه ای، علوم رباتیک توانسته بودند به علم و دانش های جدید دست پیدا کنند. مریم میرزا خانی ریاضیدان ۳۹ساله یکی از این محقق ها است.
مریم موفق شد یکی از مشکلات ریاضی (محاسبه حجم مرزهای جایگزین فرم های هندسی هذلولوی) که برای حل آن ریاضی دانان تلاش بسیاری کرده بودند، را در سال ۱۳۹۹میلادی حل کند.
میرزاخانی سعی کرد ابعاد گوناگون فرم های غیر طبیعی هندسی را با محاسبه عمق حلقه های ترسیم شده بر روی سطوح هذلولوی حل کند. در واقع مشکل اصلی این بود که محاسبه حجم برخی اشکال مانند آمیب و دونات که دارای شکل های نافرم هستند، برای ریاضی دانان کار بسیار دشواری بود. مریم با یک ابتکار عمل بزرگ شروع به ترسیم یک سری حلقه بر روی سطح اشکال پیچیده کرد، سپس به محاسبه حجم آنها پرداخت. در صورتی که بخواهید از قاعده هندسه هذلولوی تبعیت کنید، ابتکار عمل میرزا خانی تعریف شکل و حجم جهان کمک بسیار خواهد کرد.
در سال ۲۰۰۹ میرزاخانی به علت دستاورد هایش برنده جایزه بلومنتان شد. انجمن ریاضی آمریکا به مناسب برنده شدن این جایزه توسط میرزاخانی اعلامیه ای منتشر کرد که در آن سه مسئله مهم زیر آمده بود:
در سال ۲۰۱۴ میرزاخانی و امیر محمدی و الکس اسکین منظم بودن ژئودزیک های مختلط، و بستارهای آنها را اثبات کردند. به عبارت دیگر بستارهای ژئودزیک ها جبری و دارای ویژگی صلبیت می باشند.
میرزاخانی در سال ۲۰۱۰ حدس شار زلزله (این حدس شاری را لزوما ارگودیک می داند) را به اثبات رساند. حدس شار زلزله توسط ویلیام ترستن برروی فضاهای تایشمولر مطرح شده بود اما پاسخی برای آن یافت نشده بود.
برای سخنرانی در مورد توپولوژی و سیستم های پویا و معادله دیفرانسیل معمولی از سوی کنگره بین المللی در سال ۲۰۱۰دعوت شد.
در سال 2014 سخنرانی مدعو در کنگره بین المللی ریاضی را انجام داد.
در سال ۲۰۱۴ میرزاخانی موفق به کسب مدال فیلدز از سوی اتحادیه جهانی ریاضیات شد. مدال فیلدز از جمله مدال های ارزشمند جهان و از مهم ترین جایزه ها برای یک ریاضیدان می باشد. کنگره اتحادیه جهانی ریاضیات هر چهار سال یک بار به یک ریاضیدان جوان که در زمینه ریاضیات کار ارزشمند انجام داده باشد اهدا می شود.
در سال ۱۳۸۴مریم با یان وان دریک اهل جمهوری چک ازدواج کرد. همسر وی یکی از پژوهشگران سابق مرکز تحقیقات آی بی ام و دانشیار ریاضی دانشگاه استنفورد است. آنها دارای یک فرزند دختر به نام آناهیتا بودند.
در اسفند ماه سال ۱۳۷۶ در حادثه ای اتوبوس حامل دانشجویان ریاضی که در بیست و دومین دوره مسابقات ریاضی از اهواز شرکت کرده بودند به دره سقوط کرد و متاسفانه ۶ دانشجوی نخبه و برگزیده المپیادهای ریاضی دانشگاه صنعتی شریف جان خود را از دست دانند و میرزاخانی یکی از بازماندگان این حادثه تلخ بود.
در تیرماه ۱۳۹۶ اعلام شد میرزاخانی در بیمارستانی در آمریکا به دلیل ابتلاء به سرطان بستری شده است. به مدت چهار سال مریم به سرطان پستان مبتلا بوده و سپس به مغز و استخوان وی سرایت کرده بود. برای مراقبت از وی پدر و مادرش به آمریکا رفتند و در نهایت متاسفانه در ۲۳ تیرماه ۱۳۹۶مریم میرزاخانی در ۴۰سالگی در بیمارستان کالیفرنیا درگذشت.
کتابخانه اصلی دانشکده ریاضی این دانشگاه به نام پروفسور مریم میرزاخانی نامگذاری شده است.
در بیستم مراد ماه ۱۳۹۵هیئت امنای خانه ریاضیات اصفهان تصمیم گرفتند که تالارها و کنگره های خود را به نام این زن دانشمند بلند پایه ایرانی نامگذاری کنند.
بنیاد جایزه بریکترو در چهارم نوامبر سال ۲۰۱۹ اقدام به ایجاد یک جایزه جدید به نام جایزه مریم میرزاخانی کرد. در این جایزه به زنانی که در رشته ریاضی، دکترای خود را به تازگی گرفته و در این علم پیشتاز باشند، به مبلغ ۵۰۰۰۰ دلار اهدا می کند.
به پیشنهاد دانشجویان دانشگاه فنی برلین در ۸ مارس و به مناسبت روز زن نام دانشمند زن ایرانی مریم میرزاخانی را بر روی یکی از خیابان های شهر برلین نهادند.
۲۲اردیبهشت ماه روز تولد دانشمند زن ایرانی مصادف با ۱۲می به پیشنهاد کمیته بانوان انجمن ریاضی ایران، اتحادیه بین المللی انجمن های ریاضی جهان این روز را به عنوان روز جهانی زن در ریاضیات نامگذاری کرد.
فیلم مستند در مورد مریم میرزاخانی
تا به امروز دو فیلم مسند که مضمون آن زندگینامه وی است ساخته شده است:
در سال ۱۳۹۸نهاد زنان سازمان ملل ۷زن دانشمند تاثیرگذار در دنیا را معرفی کرد که نام میرزاخانی در میان آنها بود.
در کشور ما، تعداد بانوهای دانشمند و موفق کم نیست و بسیاری از بانوان نام آوری هستند که در عرصه های مختلف توانسته اند پله های موفقیت را یک به یک طی کنند. اگر دوست دارید سرگذشت دیگر بانوان ایرانی موفق را مطالعه کنید، می توانید به سایت مهرگان سر بزنید و در آن زندگینامه و افتخارات دیگر بانوان موفق ایرانی را مطالعه کنید.
تنبلی مانعی برای یادگیری است و آن را به تعویق انداخته تا جایی که فرصتهایمان را از دست بدهیم. در این مقاله سعی شده تا مواردی درباره نحوه غلبه بر تنبلی هنگام یادگیری و مطالعه همزمان با افزایش اعتماد بنفس ارائه شود.
آگاهی از انواع روش های معافیت سربازی برای برخی افراد از اهیمت زیادی برخوردار است. باید گفت خدمت سربازی و قوانین مربوط به آن در کشورهای مختلف تا حدی متفاوت است. دوره خدمت سربازی در کشورهای مختلف می تواند یک سال، دو سال، 18 ماه و یا به دلایل مختلف طولانی تر باشد.